Όνειρα: εκεί που κοιμάται το σώμα, αλλά ξυπνά η ψυχή
Είμαι η Ανθή Σουβατζόγλου και σήμερα θα σας μιλήσω για τα όνειρα και τη σημασία τους στην ψυχανάλυση.
Κάθε βράδυ, μόλις κλείνεις τα μάτια και ο κόσμος σωπαίνει, ξεκινά μέσα σου μια αθόρυβη, μυστική εργασία. Δεν είναι απλός ύπνος· είναι ένας χορός ανάμεσα στη μνήμη και το συναίσθημα, ανάμεσα στη λογική και το άγνωστο.
Ο εγκέφαλός σου, αυτός ο καταπληκτικός οργανωτής, βάζει σε τάξη όσα έζησες μέσα στη μέρα. Παίρνει τις σκέψεις, τις αγωνίες, τις μικρές χαρές και τις ταξινομεί. Ό,τι είναι μικρό, επιφανειακό — μένει για λίγο στη βραχυπρόθεσμη μνήμη. Ό,τι όμως άγγιξε την καρδιά σου, μεταφέρεται σταθερά στη μακροπρόθεσμη. Είναι σαν να λέει: “Αυτό αξίζει να το θυμόμαστε για πάντα”.
Στις φάσεις του βαθύ ύπνου, το σώμα ξεκουράζεται, αλλά ο νους φροντίζει. Οι σκέψεις σου φιλτράρονται, σαν γράμματα που μπαίνουν σε φακέλους με ημερομηνίες. Καθαρίζονται, οργανώνονται. Είναι ένα δώρο που κάνει το σώμα στον εαυτό του.
Και τότε... έρχεται η φάση REM.Τα βλέφαρα τρέμουν. Το σώμα κοιμάται, μα το μυαλό σου αρχίζει να ονειρεύεται. Και τα όνειρα δεν είναι απλώς “εικόνες”. Είναι μια γλώσσα που μιλάει η ψυχή σου όταν δεν την κοιτάζει κανείς. Είναι σκέψεις που δεν τόλμησες να ολοκληρώσεις την ημέρα. Επιθυμίες που δεν βρήκαν ακόμη χώρο να ανθίσουν. Φόβοι που ντρέπονται να φανούν στο φως. Αλήθειες που η καρδιά σου γνωρίζει πριν καν τις καταλάβεις με τη λογική.
Ένα όνειρο, μπορεί να είναι πολύ περισσότερα από ένα παραμύθι του ύπνου. Είναι ένας καθρέφτης. Σου δείχνει, πολλές φορές, όχι αυτό που σου συμβαίνει, αλλά αυτό που αισθάνεσαι για όσα σου συμβαίνουν.
Πριν υπάρξει επιστήμη, υπήρχε πίστη. Οι άνθρωποι φοβούνταν τα όνειρα ή τα λάτρευαν — ποτέ δεν τα αγνοούσαν.Στην αρχαία Μεσοποταμία, οι βασιλιάδες ξυπνούσαν τρομαγμένοι και καλούσαν τους ιερείς να εξηγήσουν τι σήμαινε το κάθε όνειρο. Αν δεις καταιγίδα, θα 'ρθει πόλεμος. Αν δεις φίδι, φυλάξου. Κι αν το όνειρο ήταν κακό, έπρεπε να το σβήσεις: να το γράψεις πάνω σε πηλό και να το ρίξεις στο ποτάμι, για να φύγει μακριά.
Οι αρχαίοι Έλληνες δεν πήγαιναν σε γιατρούς, πήγαιναν σε ναούς. Στον Ασκληπιό, κοιμόντουσαν στα “Αβατα” — ιεροί κοιτώνες — και περίμεναν να τους μιλήσει ο θεός μέσα από ένα όνειρο. Η θεραπεία τους ήταν το όνειρο. Τόσο πίστευαν στη δύναμή του.
Στο Μεσαίωνα, υπήρχαν “ονειροβιβλία”. Αν έβλεπες ψάρι, σήμαινε πλούτη. Αν έβλεπες φωτιά, κάποιος σε σκέφτεται. Οι γυναίκες το πρωί έλεγαν μεταξύ τους: “Είδες όνειρο; Τί είδες;”. Σαν να κρατούσαν την ψυχή τους στα χέρια η μία της άλλης. Παράλληλα όμως, οι Εκκλησίες δίδασκαν προσοχή. Δεν ήταν όλα όνειρα “καθαρά”. Κάποια θεωρούσαν ότι έρχονται από τον διάβολο και όχι από τον Θεό.Κι όμως… η ίδια η Βίβλος μιλά για όνειρα που έσωσαν βασίλεια: Ο Ιωσήφ, με το όνειρο για τα επτά παχιά και τα επτά ισχνά βόδια. Ο Δανιήλ, που ερμήνευσε τους φόβους του Ναβουχοδονόσορα. Τα όνειρα ήταν πάντα πιο μεγάλα απ’ ό,τι πίστευε ο άνθρωπος.
Το όνειρο είναι στ αλήθεια το εργαστήρι της ψυχής σου.Είναι η απόδειξη πως ό,τι ζεις, το κουβαλάς μέσα σου. Ο ύπνος δεν είναι παύση. Είναι δημιουργία. Είναι η ώρα που ο εαυτός σου σου λέει: «Άκουσέ με… Εγώ ξέρω».
Κι όσο το μυαλό ξεκουράζεται, τόσο μεγαλώνεις. Σκέψου: όταν κοιμάσαι καλά, θυμάσαι καλύτερα. Μαθαίνεις πιο γρήγορα. Νιώθεις λιγότερο άγχος. Χτίζεις τον εαυτό σου — αθόρυβα.Κι αν καμιά φορά ξυπνήσεις ταραγμένος από ένα όνειρο, μη φοβηθείς. Δες το σαν γράμμα από εσένα, γραμμένο σε μια γλώσσα μυστική. Όχι για να σε τρομάξει, αλλά για να σε φροντίσει.
Για να σε μάθει ποιος είσαι και πού πας.